عمل فتق کشاله ران از رایج‌ترین عمل های فتق است. روش‌های مختلفی برای درمان و جراحی فتق در دسترس‌اند که پزشک با توجه به علائم و وضعیت بیمار، بهترین روش جراحی فتق را پیشنهاد می‌کند.
در این مقاله به جراحی فتق کشاله ران و مراقبت‌های پس از عمل می پردازیم.
جراحی فتق کشاله ران
جراحی فتق (هرنی) اینگوینال یا مغبنی (کشاله ران) زمانی رخ می دهد که بافت بخشی از روده در یک نقطه از عضلات شکم بیرون زده و به شکل برآمدگی دیده میشود. فتق کشاله ران لزوماً خطرناک نیست. این عارضه به‌خودی‌خود ایجاد نمی‌شود، البته ممکن است در برخی موارد به یک عارضه خطرناک تبدیل شود. در صورتی که فتق کشاله ران بزرگ شده و دردناک شود پزشک و جراح لاپاراسکوپی شما برای درمان آن عمل جراحی را پیشنهاد می‌دهد.
احتمال ایجاد فتق كشاله ران در طول زندگی برای مردان ٢٧ درصد و برای زنان ٣ درصد می باشد،بنابراین مردان بسیار بیشتر از زنان دچار این بیماری می شوند. همچنین در بین بیمارانی که جراحی شکم شده ان هم ٩٠ درصد موارد آقایان و ١٠ درصد موارد خانم ها می باشند.
نكته مهم دیگر اینكه احتمال ایجاد فتق كشاله ران در آقایان با افزایش سن بیشتر می شود.
انواع فتق کشاله ران(مغبنی)
فتق کشاله ران ممکن است به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باشد. فتق غیرمستقیم کشاله ران شایع‌ترین نوع این عارضه است. این عارضه در تولدهای زودرس قبل از این که کانال مغبنی به‌طور کامل شکل بگیرد اتفاق می‌افتد. به هر حال، این نوع از فتق کشاله ران در هر دوره‌ای از زندگی ممکن است رخ دهد و در مردان هم شایع‌تر است. فتق مستقیم کشاله ران غالباً در بزرگسالان اتفاق می‌افتد. باور عمومی براین است که ضعف عضلات در بزرگسالی باعث فتق مستقیم کشاله ران میشود. فتق کشاله ران می‌تواند حبس شده یا مسدود شود. فتق کشاله ران حبس شده زمانی رخ می‌دهد که بافت در کشاله ران گیر افتاده باشد و نتواند به عقب برود. فتق کشاله ران مسدود شده که یک بیماری خطرناک است باعث محدود شدن گردش جریان خون در روده کوچک میشود. فتق مغبنی مسدود شده یک بیماری مهلک است که نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی دارد.
عواملی که باعث ایجاد فتق کشاله ران می شود؟
عواملی که در ایجاد فتق كشاله ران موثرند،كه تعدادی از مهمترین موارد عبارتند از:
- سرفه مداوم و مزمن
- بیماری های مزمن ریوی
- چاقی
- یبوست مزمن
- بزرگی پروستات
- بارداری
- سابقه خانوادگی فتق كشاله ران
- وزن تولد كمتر از ١٥٠٠ گرم
- كارها و مشاغل ایستاده
- مصرف سیگار
- بلند كردن اجسام سنگین
- فعالیتهای ورزشی سنگین
- آب آوردن شكم
جراحی فتق کشاله ران چگونه انجام می شود؟
جراحی فتق کشاله ران تحت بی حسی منطقه ای و یا تحت بیهوشی عمومی قابل انجام است در این روش جراحی برشی در ناحیه کشاله ران می دهد و پارگی محل فتق را مشخص نموده و ترمیم می‌نماید جهت افزایش استحکام و جلوگیری از عود یک لایه توری مانند به نام مش (mesh) نیز در محل قرار داده میشود سپس محل برش در روی پوست با بخیه های قابل جذب ترمیم می شود.
درمان فتق کشاله ران
فتق بزرگ‌شده یا دردناک معمولاً به عمل جراحی فتق نیاز دارد تا ناراحتی برطرف شده و از عوارض بعدی آن پیشگیری شود.
دو نوع عمل جراحی برای فتق وجود دارد.
عمل باز فتق
در این عمل که تحت بیهوشی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام میشود، جراح شکافی در کشاله ران ایجاد می‌کند و بافت برجسته و بیرون زده را به داخل شکم فشار می‌دهد. سپس جراح طی جراحی فتق (هرینوپلاستی) ناحیه ضعیف شده را می‌دوزد و غالباً آن را با مش مصنوعی تقویت می‌کند.
سپس حفره ایجاد شده با بخیه، گیره یا چسب جراحی بسته میشود. پس از انجام عمل جراحی، شما باید هر چه سریع‌تر شروع به حرکت کنید اما ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوانید امور روزمره خود را انجام دهید.
لاپاروسکوپی
این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، جراح عمل را از طریق ایجاد چند شکاف روی شکم شما انجام می‌دهد. برای بهتر دیده شدن ارگان‌های درون شکم، باد شکم تخلیه میشود.یک لوله کوچک که مجهز به یک دوربین کوچک (لاپاروسکوپ) است از طریق یکی از شکاف‌ها وارد شکم میشود.
با هدایت دوربین، جراح ابزار کوچکی را از طریق شکاف‌ها وارد شکم می‌کند تا فتق را با استفاده از مش مصنوعی اصلاح کند.
افرادی که از روش لاپاروسکوپی برای اصلاح فتق کشاله ران استفاده می‌کنند، ناراحتی و اسکار کمتری پس از عمل خواهند داشت و سریع‌تر می‌توانند به فعالیتهای روزمره خود بپردازند. عمل لاپاروسکوپی باعث میشود که پس از عمل بافت اسکار شکل نگیرد به همین دلیل این روش برای افرادی که فتق آنها پس از انجام عمل‌های سنتی دوباره عود کرده است انتخاب خوبی است. همچنین انجام این عمل برای افرادی که در هر دو طرف بدن به فتق دچار شده‌اند نیز گزینه مناسبی است.
بیشتر بخوانید: عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا
مراقبت های بعد از جراحی لاپاراسکوپی فتق کشاله ران
- رژیم غذایی بعد از جراحی و ترخیص،معمولی است و پرهیز خاصی برای این نوع جراحی وجود ندارد.
- بعد از ترخیص برای شما مسكن تجویز می شود كه در صورت درد آنها را مصرف می كنید.
- ٤٨ ساعت بعد از جراحی می توانید پانسمان عمل را جدا نموده و استحمام كنید.بعد از حمام لباس تمیز بپوشید.نیاز به تعویض پانسمان نیست.
- در طول هفته اول بعد جراحی،فعالیت های روزمره و سبك بلامانع است.
- استفاده از شورت تنگ در آقایان در كم كردن ورم بیضه ها بعد جراحی بسیار موثر است.حتما از آن استفاده كنید.
- بازگشت به محل كار بعد از ٢-١ هفته بلامانع است.
- در اغلب موارد بخیه ها به صورت جذبی می باشند و نیازی به كشیدن نخواهند داشت،در غیر این صورت پزشكتان شما را راهنمایی خواهد كرد.
- حدود یك هفته تا ده روز بعد از جراحی حتما باید توسط پزشكتان ویزیت شوید.
- در صورت تورم شدید بیضه،درد شدید كشاله ران و بیضه كه به مسكن جواب نمی دهد و هر گونه علائم نامعمول دیگر سریعا به پزشكتان اطلاع دهید.
درد بعد از عمل فتق ران
درد مزمن بعد از عمل فتق ران یکی از مهمترین عوارض پس از این جراحی است. درد مزمن عمل فتق به وضعیتی گفته میشود که درد و ناراحتی حداقل تا سه ماه پس از عمل ادامه پیدا کند. احتمال بروز درد در دوره‌ی نقاهت تمام انواع جراحی فتق وجود دارد؛ ولی در جراحی ترمیم فتق با مش، احتمال اینکه این درد مزمن شود و تا چند ماه ادامه پیدا کند بسیار بیشتر از سایر انواع جراحی است.
درد مزمن ناشی از جراحی فتق علائم زیر همراه است:
- احساس سوزش در اطراف محل جراحی
- التهاب یا تورم
- درد هنگام راه رفتن، نشستن یا خوابیدن
- انزال دردناک
- رابطه‌ی جنسی دردناک
- احساس سوزن‌سوزن شدن
- تشعشع یا انتشار درد
- درد ناگهانی و شدید منتشرشونده
- درد بیضه
- مورمور شدن
- احساس کشیدگی هنگام حرکت
درمان فتق کشاله ران بدون جراحی چگونه است ؟
جراحی تنها درمان قطعی این نوع فتق می باشد. البته در برخی از مواردی که فتق شدید نباشد یا فرد مبتلا قادر به تحمل عمل جراحی نباشد ممکن است پزشک از سایر روش‌های درمانی استفاده کند. بعضی از روش‌های درمانی مانند استفاده از فتق‌بند یا ماساژ مخصوص فتق می‌توانند در بهبود درد و علائم ناشی از فتق مؤثر باشند.
سوالات متداول در رابطه با جراحی فتق کشاله ران
عمل فتق کشاله ران چقدر طول می کشد؟
عمل فتق کشاله ران حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. همچنین در اغلب مواقع نیازی نیست شب را در بیمارستان بمانید و همان روز عمل مرخص می‌شوید.
5 پاسخ
سلام ووقت بخیر آقای دکتر
من یک ونیم سال پیش عمل فتق اینگوینال راست انجام دادم وخیلی خوب هم بود ،یک هفته پیش وزن زیادی را بلند کردم ودرد زیادی دارم ، سونوگرافی هم رفتم و پارگی وجود ندارد ، به جراح هم مراجعه کردم گفت عصب کشیده شده وتا یک هفته کمپرس سرد بگذلر وتا یک ماه مراقبت کن ازش انشالله برطرف میشه وگرنه باید عصب را کور کنیم، الان درد کمتر شده ولی هنوز درد خفیف دلرم ونمیتوانم کوچکترین وزنی از روی زمین بلند کنم نظر شماچیست؟راه کاری هست؟
ممنون
سلام
تا سه هفته استراحت و مسکن استفاده کنید و معمولا درد از بین میره
در غیر این صورت بعد از سه هفته بهتره ام آر ای انجام بدید
سلام خسته نباشید من دارای فتق راست۱۶میل وچپ۱۲میلی درکشاله ران هستم که درسونوگرافی متوجه شدم هیچگونه عوارض وبیرون زدگی نداردآیا نیازبه عمل هست یانه؟چه نوع عملی بهتراست؟
سلام
نیاز به عمل جراحی در فتق کشاله ران پس از معاینه بالینی توسط متخصص جراح مشخص میشه و صرف سونوگرافی خصوصا بدون علائم دلیل عمل نیست
اگه نیاز به عمل شد در موارد دوطرفه روش لاپاراسکوپی ارجحیت داره
سلام دکترعزیز: هرنی اینگوینال راست،۱۶ماه پیش بالاپراسکوپی جراحی شدم و۲روزبعدازجراحی،اسکروتوم راست ازمایع پرشد،ملتهب وخیلی بزرگ شد،دکترگفت؛بمرور خوب میشود،ولی تاکنون حدود15برابربیضه بزرگ وسفت شده است.
سوال:علت بروزاین هیدروسل چیست؟ وچکار بایدبکنم؟ وبرای جلوگیری از ورود مایع به داخل ساک اسکروتال چکار کنیم.باتشکرفراوان-مهران