غده تیروئید یک جفت غده ی پروانه ای شکل است و در جلوی گردن و زیر حنجره قرار دارد. این غده دو نوع هورمون ترشح میکند که سوخت و ساز و ذخیره انرژی در بدن را تنظیم میکنند. غده هیپوفیز که در سر قرار دارد ترشح هورمون های تیروئید را تنظیم میکند. غده تیروئید در حدود 25 گرم وزن دارد. در دوران حاملگی زنان اندازه غده تیروئید افزایش میابد.جراحی تیروئید برای درمان اختلالات تیروئید، مانند سرطان، بزرگ شدن تیروئید(گواتر) و پرکاری تیروئید به کار می رود.
غدد تیروئید هورمونهایی میسازد که کنترل تولید و مصرف کل انرژی بدن را به عهده دارند. در جراحی تیروئید پزشک ممکن است بخشی از این غدد یا تمام آن را خارج کنند. به دنبال بزرگ شدن این غده، یا زمانی که عملکرد آن دچار مشکل شده یا در هنگام رشد بیش از حد آن ممکن است پزشک تصمیم به خارج کردن تیروئيد بگیرد. در اکثر موارد افزایش سلولی و بزرگ شدن این ناحیه یا تودههایی که در تیروئید ایجاد میشود خوشخیم بوده و به عبارت دیگر این توده ها، سرطان نیستند.
در چه مواردی جراحی تیروئید نیاز است ؟
- زمانی که پزشک به سرطان تیروئید مشکوک است یا زمانی که مظنون به سرطان تیروئید میباشید.
- زمانی که تودهی خوشخیم که به قدری بزرگ شده باشد که در عمل تنفس و بلع مشکل ایجاد کند.
- هنگامی که یک تودهی پر از مایع (کیست) در ناحیه گلو وجود داشته باشد و حتی بعد از یک یا دوبار تخلیه کردن آن همچنان مشکل ایجاد میکند.
- در مواردی که پرکاری تیروئيد را نمی توان با دارو درمانی یا ید رادیواکتیو درمان کرد.
برای درمان پرکاری تیروئيد به ندرت از روش جراحی استفاده میشود مگر اینکه غده بسیار بزرگ شده باشد، پزشک مشکوک به سرطان باشد و یا فرد باردار باشد و یا اینکه نتواند داروهای تیروئيد را مصرف نماید.
جراحی تیروئید چگونه انجام می شود ؟
در طی جراحی پزشک ممکن است اقدام به خارج کردن یک توده یا نودل نماید و سپس بافت خارج شده را با میکروسکوپ بررسی نماید:
- بعد از بررسیهای میکروسکوپی، اگر توده ها واضح باشند پزشک ممکن است بقیه تیروئید را خارج کند و یا اگر مورد مشکوکی مشاهده نکند جراحی را خاتمه دهد.
- اما اگر در بررسی میکروسکوپی، پزشک نتواند تشخیص دقیقی داشته باشد ممکن است جراحی را خاتمه دهد و سپس آزمایشات بیشتری روی بافت خارج شده انجام دهد و بعد از آماده شدن جواب نهایی، ممکن است اقدام به برداشتن باقیماندهی تیروئید نماید یا اینکه درمان داروئي را پیشنهاد دهد.
این جراحی از طریق ایجاد یک برش در جلوی گردن انجام میگیرد و سپس جراح اقدام به خارج کردن بافت یا توده مینمایند. بعد از جراحی احتمالا یک لوله برای خارج کردن مایعات جمع شده این ناحیه در گردن شما قرار می گیرد که در اغلب موارد قبل از مرخص شدن از گردن خارج میشود. جراحی تیروئيد یک جراحی ساده میباشد و در اغلب موارد در همان روز یا نهایتاً روز بعد میتوانید به منزل بازگردید. بعد از یک یا دو هفته شما میتوانید به محل کار خود بازگردید یا اینکه فعالیت های روزمره خود را آغاز نمایید. انجام فعالیتهای سنگین با تشخیص و نظر جراح شما باید صورت پذیرد.
بعد از یک هفته شما باید توسط پزشک معاینه شوید تا محل جراحی را بررسی نماید، ممکن است به داروهای تیروئید نیاز داشته باشید و اگر دچار سرطان تیروئید باشید، پرتو درمانی یا دیگر درمانهای متداول برای شما تجویز میشود.
انواع جراحی تیروئید
برداشتن کل تیروئید (تیروئیدکتومی)
در این جراحی کل غده تیروئید و گرههای لنفاوی اطراف غده خارج میشوند. معمولا هر دو بخش غده تیروئید خارج میشود. اگر مبتلا به سرطان تیروئيد باشید هورمون درمانی و اشعهدرمانی معمولا بهترین پاسخ را بعد از برداشتن غده تیروئيد دارند.
لوبکتومی تیروئید همرا به ایسمکتومی یا بدون ایسمکتومی
اگر توده در یک طرف تیروئید قرار داشته باشد، جراح فقط همان لوب را خارج مینماید که به این عمل لوبکتومی میگویند. اگر ایسمکتومی، بافت باریکی که دو لوب را به یکدیگر متصل مینماید و به آن ایستموس میگویند، نیز خارج میشود. خارج کردن و یا باقی گذاشتن این قسمت با توجه به آزمایشات بالینی و نظر جراح شما انجام خواهد شد. بعد از جراحی تودههای خارج شده مورد بررسی میکروبی قرار می گیرند و اگر سلولهای سرطانی تشخیص داده شوند، سپس جراح اقدام به برداشتن کل تیروئید (تیروئيدکتومی) مینماید.
سابتوتال تیروئيدکتومی
در این جراحی یک لوب به طور کامل، ایستموس و قسمتی از لوب دیگر برداشته میشود. این جراحی در بعضی از پرکاریهای تیروئيدی به کار میرود. به تازگی بعضی از جراحان از روشهای نوین مانند آندوسکوپی تیروئيدکتومی استفاده می نمایند، در این روش با استفاده از چند برش کوچک، یک دوربین کوچک و ابزار جراحی از طریق برشها به داخل تیروئيد فرستاده و مراحل بعدی جراحی به طور دقیق تر انجام میشود.
عوارض جراحی تیروئید چیست ؟
به طور کلی جراحی تیروئید جزو جراحیهای کمخطر محسوب میشود. اما مانند تمام جراحیها عوارضی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- گرفتگی یا تغییر در صدا: اعصابی که در کنترل صدا نقش دارند ممکن است در طی جراحی تیروئيد دچار آسیب شوند. اگر جراح شما متبحر باشد و به جای انجام تیروئيدکتومی کامل اقدام به لوبکتومی نماید، این مشکل کمتر ایجاد میشود.
- کمکاری تیروئيد: اگر در حین عمل تیروئيدکتومی کامل، غدد پاراتیروئید آسیب ببینند یا اینکه به طور کامل برداشته شوند ممکن است این مشکل ایجاد شود. این مورد در هنگام لوبکتومی خیلی کم پیش میآید. بنابریان همیشه لازم است که در انتخاب جراح خود نهایت دقت را داشته باشید.
مراقبت های بعد از جراحی تیروئید
- مصرف رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات و پروتیئن قبل از عمل جراحی اهمیت زیادی دارد.
- محل برش جراحی در قسمت تحتانی گردن است.
- در صورت احساس سنگینی و فشار در ناحیه برش جراحی و یا اشکال در بلع، بلافاصله با پزشک درمیان بگذارید.
- بعد از عمل به منظور کاهش درد داروی ضد درد مصرف نمایید.
- معمولاً پس از عمل در ناحیه عمل یک یا دو درن ( لوله جهت تخلیه ترشحات از محل عمل ) تعبیه خواهد شد.
- به طور معمول پس از عمل جراحی تیروئید برای چند ساعت ممنوعیت دریافت مواد خوراکی خواهید داشت.
- معمولاً پس از عمل مقدار کمی اشکال در بلع وجود دارد.
- توصیه می شود جهت کاهش تورم طناب های صوتی آرام تر صحبت کرده و از داد زدن خودداری کنید.
- خونریزی، تشکیل هماتوم، تورم ناحیه گلو و صدمه به اعصاب حنجره عوارضی هستند که ممکن است پس از عمل بوجود آید.
بهترین جراح تیروئید کیست؟
معمولا جراحی تیروئید زمانی بسیار خوب انجام خواهد شد که جراح در این زمینه آموزش و تخصص لازم را دارا باشد و به طور منظم جراحی تیروئید انجام دهد. میزان عوارض جراحی تیروئید زمانی که جراحی توسط یک جراح مجرب و متبحر انجام شود، نادر خواهد بود.
هزینه عمل جراحی تیروئید
هزینه عمل جراحی تیروئید به دستمزد جراح ، هزینه متخصص بیهوشی و بیمارستان ، هزینه آزمایشات و داروها و غیره بستگی دارد.شما می توانید در جلسات مشاوره در مورد هزینه با پزشک خود صحبت نمایید و از تمام مراقبت های قبل و بعد از جراحی مطلع شوید.