بیماری باد فتق هنگامی رخ میدهد که یک اندام داخلی از دیواره عضله یا بافتی که به طور معمول در آن وجود دارد، بیرون زده باشد. این برآمدگی معمولا در یک اندام داخلی یا عضوی مانند روده به وجود می آید. بسته به موقعیت و اندازه آن گاهی میتوان فتق را مشاهده کرد. فعالیتهای خاصی مانند خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین می تواند باعث بیرون زدگی فتق شود که فتق های شکمی با عمل برطرف می گردند.
باد فتق چیست ؟
همان طور که در مقدمه به آن اشاره کردیم باد فتق هنگامی اتفاق میافتد که محتویات یک حفره بدن، از ناحیهای که در آن وجود دارد، خارج میشود. این محتویات قسمتهایی از روده یا بافت چربی شکم هستند که در غشای نازکی که مسیر طبیعی درون حفره است، محصور میشوند. فتق ممکن است علائمی ایجاد نکند و یا باعث درد جزئی تا شدید شود. این درد هنگام پیاده روی یا دویدن تشدید می گردد.
هنگامی که فتق متورم میشود، تورم حاصل شده میتواند فشار زیادی را به شخص وارد کند و رگهای خونی موجود در فتق را منقبض کرده و باعث کاهش یا از دست رفتن کامل خون رسانی به بافتهای بیرون زده شود. اگر خون رسانی در هنگام باز شدن فتق در دیواره شکم قطع شود، از آنجا که بافت به اکسیژن نیاز داردفرد به عمل فتق شکمی احتیاج پیدا می کند.
فتق معمولاً در کشاله ران رخ میدهد که که به فتق کشاله ران شایع است و بیشتر در مردان دیده میشود. شکم یکی دیگر از محلهایی است که باد فتق به طور مکرر در آن رخ میدهد. اگر فتق در خط میانی شکم ایجاد شود، به آنها «فتق شکمی» گفته میشود. فتق ناف نیز بیشتر در نوزادان مشاهده میشود.
فتق شکمی چیست؟
فتق یا هرنیا یک بیماری شکمی است و زمانی ایجاد می شود که لایه های درونی عضلات شکمی ضعیف شده باشند. و این امر منجر به پارگی یا کشیدگی بیش از حد در ناحیه جداره شکم یا دیافراگم می گردد. یکی از رایج ترین علائم فتق، وجود یک برآمدگی دردناک و قابل مشاهده در ناحیه شکم است. همراه شدن این بیماری با تب و حالت تهوع نشانه خطرناک شدن این بیماری است. فتق ممکن است بر اثر وارد شدن فشار زیاد به قسمت های دیواره شکم، افزایش سن، جراحت، یک برش یا زخم کهنه یا یک ضعف مادر زادی به وجود آید.
علت به وجود آمدن فتق شکم
فتق شکمی اغلب در بزرگسالان ایجاد می شود و در طول زمان بزرگ تر می شود. عواملی وجو دارند که باعث بروز فتق شکمی می باشد:
- برش بزرگ شکمی در جراحی های باز
- اضافه وزن و چاقی
- دیابت
- زور زدن حین دفع مدفوع ( یبوست)
- سرفه زیاد
- بلند کردن اجسام سنگین
- بارداری
درمان فتق شکمی
درمان فتق شکم abdominal hernia هر فرد به اندازه فتق و شدت علائم آن بستگی دارد. روش های درمانی که برای فتق های شکمی وجود دارد عبارتند از :
- تغییرسبک زندگی
- مصرف برخی دارو ها
- جراحی ( باز یا لاپاراسکوپی)
باید بدانید که درمان قطعی این بیماری جراحی است. رعایت برخی نکات و مصرف داروها فقط علائم بیماری را کاهش می دهند و به روند بهبودی کمک می کند.
عمل فتق شکم با لاپاراسکوپی چگونه است ؟
در عمل لاپاراسکوپی فتق از یک لاپاروسکوپ، ابزاری نازک و تلسکوپی مانند استفاده میشود که از طریق یک برش کوچک در ناف وارد میشود. این روش معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میگردد
در طی این عمل بیماردردی را احساس نمی کند. لاپاروسکوپ به یک دوربین فیلمبرداری کوچک، کوچکتر از یک سکه، متصل است که “نمای داخلی” بدن شما را روی صفحه تلویزیون در اتاق عمل نمایش میدهد.
شکم با یک گاز بیضرر (دی اکسید کربن) متورم میشود. این کار باعث ایجاد فضایی میشود تا پزشک بتواند ساختارهای داخلی بدن شما را ببینید. صفاق (پوشش داخلی شکم) برش داده میشود تا قسمت ضعیف دیواره شکم در معرض دید پزشک قرار بگیرد. مش در قسمت داخلی قرار میگیرد تا نقایص موجود در دیواره شکم را بپوشاند و بافت را تقویت کند.
پس از اتمام عمل، برشهای کوچک شکمی با یک یا دو بخیه یا با نوار جراحی بسته میشوند. بعد از چند ماه برشها به سختی قابل مشاهده خواهند بود.
مزایای عمل جراحی لاپاروسکوپی شامل سه جای زخم به جای یک برش بزرگتر، درد کمتر بعد از عمل، بازگشت سریعتر و دروان نقاهت کمتر نسبت به جراحی باز می باشد.
جراحی باز فتق شکم
این روش عمومیترین روش جراحی فتق شکم است. جراح در آن با ایجاد یک برش چند سانتی بر روی شکم، در قسمتی از بالای توده فتق، می تواند به نواحی داخلی دسترسی داشته باشد و عمل فتق شکم را انجام دهد. مدت زمان بهبودی در جراحی فتق شکمی بیشتر از روش لاپاراسکوپی می باشد.
در این روش احتمال عود یا بروز مجدد بیماری بسیار زیاد است.
سوالات متداول جراحی فتق شکم
آیا فتق شکم در بارداری رایج است ؟
بروز فتق شکم در زنان باردار نگران کننده نیست اما در صورتی که فرد مبتلا، درد زیادی را تحمل کند، باید به پزشک متخصص لاپاراسکوپی مراجعه کند. معمولا جراحی در حین بارداری توصیه نمی شود و در بیشتر موارد، به بعد از زایمان موکول می شود. در این دوران سعی نمایید از فعالیت های فیزیکی سنگین شکم و هنگام سرفه و خنده شدید بپرهیزید.
آیا فتق شکم بعد از جراحی عود می کند و بازگشت دارد؟
امکان بازگشت و عود فتق شکمی پس از جراحی، به تکنیک و نوع جراحی بستگی دارد. معمولا در صورت استفاده از مش یا توری و جراحی با لاپاراسکوپی شانس بازگشت کاهش پیدا می کند.
درمان غیر جراحی فتق شکم با فتق بند چگونه است ؟
ممکن است در برخی موارد و در شرایطی که فتق شدید نباشد، پزشکاستفاده از کمربند طبی، شکم بند، یا فتق بند را توصیه کند. این کمربند ها فشار ملایمی به فتق وارد می کنند و آن را در جای خود نگه می دارند. همچنین ممکن است در کاهش ناراحتی یا درد نیز مؤثر باشند.
عوارض فتق شکم
عوارض جراحی فتق شکم شامل موارد زیر است.
- خونریزی
- التهاب
- سوزش
- خارش
- عوارض وجود مش
اگر مراقبت های بعد از عمل فتق شکم به خوبی رعایت شود، بیمار بعد از عمل دچار عارضه ایی نمی شود، همچنین در صورتی که به جراح لاپاراسکوپی مجرب و متبحر مراجعه نمایید، تا حد چشم گیری می توان از بروز چنین عوارض پیشگیری نمود. لذا در انتخاب پزشک خود دقت لازم و کافی را داشته باشید.
هزینه عمل فتق شکمی چقدر است ؟
هزینه این جراحی به نوع، شدت و گستردگی فتق در افراد مختلف، متفاوت است و پس از معاینه و انجام آزمایشات مربوطه می توان هزینه دقیق برای درمان را بیان کرد. همچنین نوع جراحی باز و یا جراحی لاپاراسکوپی و دستمزد جراح از مواردی هستند که می توانند در تعیین هزینه نهایی تاثیر گذار باشند.